Yeni YÖK Başkanı Özvar’ın önünde ‘baraj’ var

www.pervinkaplan.com 30-07-2021

Cumhurbaşkanlığı kararıyla Marmara Üniversitesi Rektörlüğü’nden Yükseköğretim Kurulu’na (YÖK) Başkanı olarak atanan Prof. Dr. Erol Özvar’ın önünde ilk karar olarak “baraj” duruyor. Çünkü 2021 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarına göre tercih yapacak aday sayısı puan türleri dikkate alındığında yüzde 7 ile yüzde 44 arasında azaldı. Bunun anlamı ise iki yıllık ön lisans programları için 1 milyondan fazla gencin tercih yapma hakkını yitirmesi, lisans tercihi yapacak aday sayısının da puan türlerine göre yüzde 32 ile yüzde 44 arasında azalması.

TERCİH YAPACAK ADAY SAYISI DÜŞTÜ

Peki bunun sonuçları ne olacak?

Tercih yapacak aday sayısının havuzda azalması başta vakıf üniversiteleri olmak üzere yükseköğretim kontenjanlarının boş kalması demek. Aynı zamanda da üniversiteli olma hayali ile son bir yıldır pandemi koşullarında sınava hazırlanan 1 milyondan fazla öğrencinin bu hayalinin sona ermesi.

Eğitimciler ise geçen yıl da pandemi nedeniyle olumsuz ortamda sınava hazırlanan öğrenciler düşünülerek lisans programlarını tercih için gereken barajın 180’den 170’e düşürüldüğünü hatırlatıyor ve “Bu yıl çocuklar daha zor koşullarda sınava hazırlandı” diyorlar.

Üniversiteye giremeyen gençler için tek seçeneğin de yine özel öğretim kursları olacağını anlatan eğitimciler, “Ekonomik durumu iyi olmayan gençler zorunlu çalışacak ve eğitim sisteminin dışına çıkacak” diye konuşuyor.

Üniversite kontenjanlarının boş kalmasının ise “ekonomik kayıp” olacağını söyleyen eğitimcilerin görüşleri şöyle:

“2021 üniversite sınav sonuçlarının ilk analizi göstermektedir ki 2020 YKS’de 170’e düşürülen baraj puanın pandeminin etkisinin en fazla hissedildiği 2021 yılında 180’e çıkarılması telafisi imkânsız sonuçlar yaratacaktır.

HEM PANDEMİ HEM SINAV SORULARI ZORLADI

2021 yılında eğitim faaliyetlerinin tamamen uzaktan yürütülmesi öğrencilerimizin hazırlık sürecini olumsuz etkilemiş, bu durum 2021 YKS’de sınav sorularının daha ayırt edici ve zorlu düzeyinin çok yüksek olması ile birleşerek genel  başarı düzeyini aşağıya çekmiştir.

HAVUZDAKİ ÖĞRENCİ SAYISI AZALDI

Pandemi koşulları altındaki 2020 YKS ile 2021 YKS sonuçlarını karşılaştıracak olursak Sayısal puan türünde 2020 YKS’de barajı geçen aday sayısı 693.440 iken 2021 YKS’de 390.132, sözel puan türünde 823.330 iken 563.808, eşit ağırlık puan türünde ise 999.313 iken 587.678 olmuştur. Lisans tercihi yapacak adayların sayısı bir önceki yıla göre yüzde 32 ile yüzde 44 oranında azalırken, ön lisans tercihi yapacakların sayısı da yüzde 7 düştü.

BAŞARI DÜŞERKEN, PUAN YÜKSELDİ

Genel başarı düzeyi malum sebeplerle aşağı düşerken baraj puanın yükseltilmiş olması 1 milyon tercihi etkileyecek 789 bin gencin tercih yapamamasına neden olacak.  Bu durum çok zor koşullarda sınava hazırlanan gençlerimiz ve onların aileleri açısından büyük bir hayal kırıklığı yaratacaktır. Aynı zamanda yaklaşık 1 milyon işsiz ve okuma imkânı bulamayan genç nüfus ve kontenjanları boş kalmış üniversiteler anlamına gelecek. 2020 senesinden tercih yapacak konumda olup da salgın koşullarının sona ereceğini düşünerek tercih yapmayan kitleyi de eklersek sorunun büyüklüğü daha net görülecektir.

GENÇLER ZOR GÜNLERDEN GEÇİYOR

Sınava giren gençlerimiz uzaktan eğitimde ve salgın süreçlerinde psikolojik olarak çok zor zamanlar geçirmiştir. Şimdi de baraj sebebi ile tercih yapma şanslarının elinden alınması gençlerimizi en az bir yıl sürecek sıkıntılı yeni bir döneme itecek, topluma aidiyet sorunlarını körükleyecektir.

YÖK’ün üniversite kontenjanlarında doluluğu arttırdığı uzun vadeli stratejisi 2020 yılında çok başarılı sonuçlar yaratmıştır. Ancak 2021 yılında değişen kurallar sonucu devlet üniversitelerinin arttırılmış kontenjanları boş kalacak, vakıf üniversitelerinin kontenjanlarının da önemli bir kısmı tercih yapılamadığından dolmayacak, yükseköğretim sistemi içinde büyük bir kaynak israfı yaşanmış olacaktır.

BARAJLAR NE OLMALI?

Bu zor koşullara rağmen büyük çaba gösteren ve sınava hazırlanan gençlerimizi ödüllendirmek yerine cezalandırmak anlamı taşıyan bu düzenlemenin geri çevrilmesi için geç kalınmış değildir. Salgın koşulları da göz önüne alınarak bu yıl baraj uygulamasının TYT’de 140’a AYT’de 160’a indirilmesi en doğru seçenek olacaktır. Öğrencilerin büyük bölümüne tercih yapma hakkı verilmesi, tüm kontenjanların başarı sıralaması esaslı şekilde dolmasını sağlayacaktır. 4 Ağustos 2021’de başlayacak olan tercih döneminden önce söz konusu değişikliğin yapılarak öğrencilerimizin hak kaybına uğramasının önüne geçilmelidir.”

BU TABLOYU OKUYAMADILAR MI?

Biliyorsunuz ÖSYM, sonuçları bir hafta önce açıkladı. Hatta hatalı olarak yayımladığı tercih kılavuzunu bile yetişteremediği için puanları açıkladıktan bir gün sonra düzelterek, yayımladı. Kılavuz bile hazır değilken, bu kadar acele sonuçların açıklanmasının nedeni acaba neydi?

Burada akla gelen soru; bizlerin gördüğü bu tablonun neden analiz edilmediği. Barajın altında kalan öğrenci sayısında bu kadar vahim bir düşüş olduğunu ve tercih yapacak aday sayısının da yüzde 7 ile yüzde 44 arasında kalacağını azalmasının kontenjanları nasıl etkileyeceğini göremediler mi?

BAŞARI SIRALARI NE OLUR?

Peki yeni YÖK Başkanı Özvar, eğitimcilerin dile getirdiği gibi baraj puanlarını düşürmeye karar verirse ne olur? Başarı sıraları değişir mi? Yanıt evet, tüm öğrencilerin puanlarının tekrar hesaplanması gerekir. Çünkü yerleştirme puanları hesaplanırken öğrencilerin lise hayatı boyunca aldıkları notlar yani Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) ekleniyor. OBP’nin yerleştirme puanına etkisi de yaklaşık yüzde 12. Yani en az 30 en fazla 60 puan yerleştirme puanına geliyor.

Üst gruptaki öğrencilerde değişiklik olmaz ama alt grupta ortaöğretim başarı puanının girmesi ile sıralamalar da değişir.

BAŞARI SIRALARI DEĞİŞİR

Bu konuyu Rehberlik Koordinatörü Cihan Yeşilyurt’a sorduk:

“Barajların düşürülmesiyle birlikte öğrencilerin başarı sıraları da değişir. Çünkü OBP eklenecek. Bu durumda da örneğin 179 puan almış bir öğrenci OBP eklenmesiyle yerleştirme puanı 180 olan öğrencinin de önüne geçebilir. Lisans tercihi geçen sene olduğu gibi 170’e indiğinde de 180 altında kalan 170 ve üzerinde puan alanların SAY-SÖZ-EA puanları da OBP eklenerek hesaplanacak. OBP’si yüksek öğrencinin başarı sırası da bu puanın eklenmesiyle 180 puana sahip ama OBP’si düşük öğrencinin önüne de geçebilir.

Ancak tercihler 5 Ağustos’ta başlayacağı için baraj düşürülmüş olsa da tekrar hesap yapılabilir.”

Bakalım yeni YÖK Başkanı Özvar’ın kararı ne olacak?