Sınavsız üniversite mümkün mü?

www.hurriyet.com.tr 07.10.2021

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Akademik Yıl Açılış Töreni’nde üniversite sınavına gerek bırakmayacak bir sistem gerektiğini söylemesi, daha önce de MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin, “Gelin üniversite sınavlarını kaldıralım” çağrısı ‘sınavsız üniversite’yi gündeme getirdi. Biz de konuyu uzmanlarına sorduk…

OKUL ODAKLI SİSTEM

Doç. Dr. Bekir S. Gür – Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi: Türkiye’deki tüm sınav sistemi tek bir kanaldan yürütülüyor ve öğrenciler ile aileler üzerinde çok fazla baskı var. Giriş sistemi kanallarının çoğaltılması gerekiyor. Arz-talebi dengeleyecek çözümler olmalı, okul notlarına göre bazı bölümlere Öğrenci alınabilir ya da talep görmeyen bölümlere sınavsız öğrenci alınabilir. Talep gören ve görmeyen programlar ayrıştırılabilmeli. Tercih edilmeyen bir bölüme lise diploması olan birinin dönem arasında gidip başvuru yapabilmesi yükseköğretimi daha erişilebilir kılar. Okulun esas olduğu bir sisteme geçmek gerekiyor.

KISA SÜREDE OLMAZ

Doç. Dr. C. Deha Doğan- Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalı Öğretim Üyesi: Bunun çok kısa sürede olması mümkün değil. Ülkemizin koşullarında, eğer ki başka alternatifler bulamazsak, nitelikli ve doğru uygulanmış bir sınav bireyler hakkında bilgi elde etmenin ve bireyleri bu bilgiler çerçevesinde sıralamanın en adil yolu. Merkezi sınavların eğitim sistemi üzerinde olumsuz etkileri oluyor ancak bundan kurtulmak da kolay olmuyor. Milyonlarca öğrencinin aynı anda girdiği sınavlardan ziyade, öğrencilerin farklı zamanlarda birden fazla defa girebileceği bilgisayar ortamında uygulanan ve sonuçları istatistiksel olarak karşılaştırılabilir sınavların olumlu etkileri olabilir.

KÖKLÜ DEĞİŞİM GEREK

Salim Ünsal – Eğitim Uzmanı: Gerçek anlamda başarıyı ortaya çıkaran bir ölçme değerlendirme sistemi oluşturulmalı. O zaman okullardaki puanlara göre yerleşme olabilir. Sınavlı geçişte öğrencilerin ilgi alanlarının ortaya çıkarıldığı, tüm derslerin performanslarının etkisi olan bir sistem için çalışmalar yapılması doğru olur. Sınav sisteminin eleme mantığından kurtulup, sıralamaya yönelmesi gerekiyor. 2 milyon 600 bin çocuğunun girdiği sınavda mevcut kontenjanı bile doldurmakta zorlanıyoruz. Sınav sisteminin köklü bir değişime ihtiyacı var.

ADI DEĞİŞEBİLİR

Cihan Yeşilyurt – Fen Bilimleri Eğitim Kurumları Rehberlik Koordinatörü: Sınavın kaldırılacağını düşünmüyorum. Çünkü ülkemizde çok genç nüfus var. 2024’te 4+4+4 eğitim sistemine geçişin de etkisiyle üniversite sınavına başvuran aday sayısı 3 milyonu geçecek. Dolayısıyla bir seçme mekanizmasının olması şart. Ancak sınav sisteminin adı değişebilir. Tıpkı 2018’de olduğu gibi. Sınav içeriği aynı olacaktır, öğrenciler yine ortaöğretim müfredatından sorumlu olacak, sadece soru sayılarında artış ya da azalışa gidilecektir.

SINAVSIZ ÇOK ZOR

Doç. Dr. Arif Özer- Hacettepe Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Öğretim Üyesi: Üniversitede öğrencilerin akademik olarak başarılı olması için bazı yeteneklere ihtiyaç duyar. Sayısal ya da sözel, bir takım yetenekler gerekiyor. Akademik yetenekleri yüksek olanların eğitim gördüğü yerlerdir üniversiteler. Sınava sayısaldan giren 600 bin öğrenci aynı okullara yerleşmek istiyor ama ilk bini oraya yerleşecekse sınavsız bunu yapmanız çok zor. Arzımız az, genç nüfus fazla. YÖK verilerine göre lisans ve önlisanasta 7 buçuk milyon insan okuyor. Fransa’nın 4 katından daha fazla.