Tercih kaygısı hata yaptırıyor

www.milliyet.com.tr 04.08.2022

Tercih listesi hazırlarken en doğru teknik nedir, farklı puan türlerinden bölümler tercih edilebilir mi, meslek seçimi yaparken adaylar kendilerine hangi soruları sormalı? Doğru tercih için öncelikle doğru bilgilere sahip olmak gerekiyor. Eğitim Uzmanı Cihan Yeşilyurt, tercihte hata yapmamaları için adaylara önemli tüyolar verdi.

AYSEL BOZAN YILMAZ- Üniversite tercihlerinde son iki güne girildi. Artık listeler son kez kontrol ediliyor. Bu yıl tercih kaygısı, en az sınav kaygısı kadar yüksek. Çünkü barajların kaldırılması, aday sayısını artırdı. Sorular geçen yıla göre kolaydı, puana rağmen başarı sıraları düşük geldi. Tüm bu değişkenler, adayların tercihlerde kararsız kalmalarına neden oldu. Aslında kafalardaki sorular benzer, cevaplar da net. Yine de adaylar tekrar tekrar cevabını duymak istiyorlar. Nazmi Arıkan Fen Bilimleri Eğitim Kurumları Rehberlik Koordinatörü Cihan Yeşilyurt, en çok merak edilen o soruları yanıtladı:

*Tercih listesi hazırlarken teknik olarak nelere dikkat etmeli?

*Adaylar tercihlerini oluştururken programların puanını değil, başarı sıralarını göz önünde bulundurmalı.

*İlk 2 – 3 tercihte, başarı sırasının üzerinde ve en çok istenilen bölümler yazılabilir. Orta sıralarda, 4 – 18 arası tercihlerde, başarı sırasına yakın olan bölümlere; 19 ile 24 arasında ise yerleşme olasılığı çok yüksek olan bölümlere yer verilmeli.

*Adaylar, kazandıklarında okumayı düşünmedikleri bölümleri kesinlikle yazmamalı. Çünkü yerleştirilmeleri durumunda bir sonraki yıl Ortaöğretim Başarı Puanları (OBP) yarı yarıya düşecek. Ayrıca bu yıl yapılacak ek yerleştirmelere de başvuramayacaklar.

*Geçmiş yıllarda tercihlerin genellikle başarı sırasının yüzde 50 üstünden oluşturmaya başlanmasını ve yüzde 100’ün de altına kadar inilmesini öneriyorduk. Ancak bu yıl çok üstten ve çok alttan tercih listesi oluşturmalı. Örneğin 100 bininci bir aday 20-30 binlerden başlayıp 200 binlerin de altına inmeli. Geniş bir tercih aralığı avantaj sağlayacaktır.

*Farklı alanlardaki bölümlerden tercih yapılabiliyor mu?

Evet. Adaylar Sayısal, Eşit Ağırlık, Sözel, Dil gibi her alandan istek sırasına göre tercih listesini oluşturabilirler.

CİHAN YEŞİLYURT

HANGİ DETAYLAR GÖZDEN KAÇIRILIYOR

Her yıl yaklaşık 600 bin üniversite öğrencisi ya da mezunu, okuduğu bölümden memnun olmadığı için tekrar sınava giriyor. Bu adayların kimi sırf puanı yettiği için o bölümleri tercih ediyor kimi ise teknik hatalar nedeniyle istemediği bir programa yerleşiyor. Bunun nedenlerinden birinin sınav sonuç belgesinin doğru yorumlanmaması olduğunu söyleyen Cihan Yeşilyurt, “Sonuç belgesinde yazan puan türlerini, yerleştirme puanlarını ve başarı sıralarını birbirine karıştırabiliyorlar” diyor. Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’nun adaylar tarafından kesinlikle incelenmediğini bu nedenle birçok adayın kayıt yaptırırken sürprizlerle karşılaştığını söyleyen Yeşilyurt, tercihlerin istek sırasına göre değil de yüksek başarı sırasından düşük başarı sırasına doğru sıralanmasının, en çok yapılan hata olduğunu belirtiyor.

MESLEK SEÇİMİNDE NASIL BİR YOL İZLEMELİ?

Meslek ve üniversite seçimi için adayların çok iyi araştırma yapmaları gerekiyor. Her şeyden önce kendilerini iyi tanımalılar. Aşağıdaki soruları sorup cevaplarını bir kâğıda yazmaları yol gösterici olacaktır. Bu cevaplara göre tercihlerini şekillendirmelerinde yarar var.

*Nasıl bir yaşam beklentim var?

*İletişim, ikna gücüm var mı?

*Bilimsel araştırmalardan zevk alıyor muyum?

*Çabuk karar verebiliyor muyum? Ayrıntılardan sıkılıyor muyum?

*İnsanlarla uyum içinde çalışabilir miyim?

*Otuzlu yaşlarda kendimi nasıl bir iş yaşamı içinde hayal ediyorum?